XXIX De iustitia

Exercitium A

1

Tum / Illo anno coniuratio contra rem publicam Romanam facta est.  

2

Eum ait natura perditissimum fuisse.  

3

Quia frustra consulatum petiverat. Hanc cladem aequo animo tolerare non potuit. 

4

Rem publicam evertere.  

5

Urbem Romam incendendam, aerarium diripiendum, consules interficiendos. 

6

Urbem vigiliis muniendam curavit.

7

Quia se quoque in capitis periculo esse cognoverat.  

8

In templo Iovis Statoris. 

9

Gravissimis verbis eum accusavit. 

10

Non placuerunt. / Minime. 

11

Maledicta in eum coniecit.  

12

(Conclamantes) Catilinam hostem patriae vocabant.  

13

Ingenti furore affectus ex senatu se eiecit.  

14

In Etruriam profectus est(, ubi castra suorum collocaverat).  

15

Capti sunt et in carcerem coniecti.

16

Nihil nisi ”Vixerunt” dixisse traditur. / ”Vixerunt” dicendo.  

17

Tum etiam Catilina occisus est (cum sociis suis contra exercitum Romanum pugnans).  

18

A civibus 'pater patriae' est appellatus.

 

Exercitium B

In Catilinam 

1

Quid proxima, quid superiore nocte egeris, ubi fueris, quos convocaveris, quid consilii ceperis, quem nostrum ignorare arbitraris?
Kenen meistä luulet olevan tietämätön siitä, mitä viime yönä, mitä sitä edellisenä puuhailit, missä olit, keitä kutsuit kokoon, minkä suunnitelman laadit. 

 

2

Multorum te etiam oculi et aures non sentientem, sicut adhuc fecerunt, speculabuntur atque custodient.
Myös monien silmät ja korvat tarkkailevat ja vartioivat sinua huomaamattasi, kuten tähänkin asti ovat tehneet 

 

3

O di immortales! Ubinam gentium sumus? quam rem publicam habemus? in qua urbe vivimus?
Oi kuolemattomat jumalat! Missä ihmeen maailmassa oikein olemme? Mikä valtio meillä onkaan? Missä kaupungissa elämme? 

 

4

Quae cum ita sint, Catilina, perge quo coepisti, egredere aliquando ex urbe; patent portae: proficiscere.
Kun tilanne on tällainen, Catilina, jatka aloittamaasi suuntaan: poistu vihdoinkin kaupungista; portit ovat avoinna: lähde matkaan.  

 

5

Educ tecum etiam omnes tuos – si minus, quam plurimos; purga urbem. Magno me metu liberabis, dum modo inter me atque te murus intersit.
Vie mukanasi myös kaikki kannattajasi – jollet kaikkia, niin ainakin mahdollisimman monia; puhdista kaupunki. Vapautat minut suuresta pelosta, kunhan vain sinun ja minun välissä on muuri.

 

6

Nobiscum versari iam diutius non potes: non feram, non patiar, non sinam.
Et voi kauempaa enää oleskella meidän kanssamme: sitä en kestä, en siedä, en salli